Ρυθμοί Ανάπτυξης & Κλαδική Διάρθρωση:
Η περίπτωση των χωρών της Ευρώπης κατά την περίοδο 2000-2021
του Δρ. Τρύφωνα Λεμοντζόγλου (Διδάσκων Ποσοτικών Μεθόδων, Πάντειο Πανεπιστήμιο)
Τι συμβαίνει με τους ρυθμούς ανάπτυξης;
Κατά το έτος 2000, οι ρυθμοί ανάπτυξης για το σύνολο των χωρών της Ευρώπης άγγιζαν το 5%. Την ίδια στιγμή, τόσο το γκρουπ των PIIGS όσο και αντίστοιχο των χωρών της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης απολάμβαναν θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης αρκετά κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο, ενώ το γκρουπ των χωρών της Βορειοδυτικής Ευρώπης βρισκόταν σε λίγο χαμηλότερα επίπεδα κοντά στο 4%. Το διάστημα 2000-2005 όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης σημείωσαν πτώση των ρυθμών ανάπτυξης, με μοναδική εξαίρεση το γκρουπ των χωρών της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης. Την χρονιά που ακολούθησε την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης κατέγραψαν αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Πιο συγκεκριμένα, οι χώρες της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης γνώρισαν ύφεση κοντά στο -8% κατά το έτος 2009, σχεδόν διπλάσια δηλαδή σε ένταση συγκριτικά με τα γκρουπ των PIIGS και των χωρών της Βορειοδυτικής Ευρώπης. Το έτος 2010 όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης επανέρχονται σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Το διάστημα 2010-2015 πτώση των ρυθμών ανάπτυξης εντοπίστηκε για τα γκρουπ των χωρών της Βορειοδυτικής και Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης, ενώ αντίθετα οι PIIGS γνώρισαν μια σημαντική άνοδο της οικονομικής τους ανάπτυξης. Η πανδημική κρίση του 2020 επηρέασε αρνητικά την οικονομική ανάπτυξη όλων των γκρουπ χωρών της Ευρώπης, με τους PIIGS να καταγράφουν τη μεγαλύτερη ύφεση, ενώ τις χώρες της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης τη μικρότερη. Το έτος 2021 αποτέλεσε έτος ανάκαμψης για όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης.
Η συμβολή του βιομηχανικού κλάδου στο ΑΕΠ
Σε ότι αφορά τη συμβολή του βιομηχανικού κλάδου στο ΑΕΠ, πτώση καταγράφεται κατά την περίοδο 2000-2005 για όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης, με μοναδική εξαίρεση τις χώρες της Κεντρικής-Ανατολικής Ευρώπης. Η πορεία των τιμών του δείκτη φαίνεται να γνωρίζει μια μικρή ανάκαμψη μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008. Πιο συγκεκριμένα, την περίοδο 2008-2010 η συμβολή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ αυξάνεται για όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης, με μοναδική εξαίρεση τους PIIGS. Το διάστημα 2010-2020, η πτωτική πορεία των τιμών του δείκτη της συνεισφοράς της βιομηχανίας στο ΑΕΠ έρχεται εκ νέου στο προσκήνιο. Παραδόξως, οι τιμές του δείκτη γνωρίζουν κατ΄εξαίρεση άνοδο για την περίπτωση του γκρουπ των PIIGS. Η πανδημική κρίση του 2020 φαίνεται πως οδήγησε σε μια μικρή αναπροσαρμογή της κλαδικής διάρθρωσης των οικονομιών της Ευρώπης, με τις τιμές του δείκτη να γνωρίζουν άνθηση για όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης κατά το έτος 2021.
Η συμβολή του κλάδου των υπηρεσιών στο ΑΕΠ
Αντίθετα με τη βιομηχανία, η συμβολή του κλάδου των υπηρεσιών στο ΑΕΠ γνώρισε ανοδική πορεία κατά την περίοδο 2000-2010. Το διάστημα που ακολούθησε την κρίση του 2008 οι τιμές του δείκτη σημείωσαν μια μικρή πτώση για τα περισσότερα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης. Η ανάκαμψη των τιμών του δείκτη είναι ορατή κατά την περίοδο 2010-2020, με μοναδική εξαίρεση τους PIIGS. Όπως η οικονομική κρίση του 2008 έτσι και η πανδημική κρίση του 2020 φαίνεται πως επηρέασε την πορεία των τιμών του δείκτη. Πιο συγκεκριμένα, πτώση των τιμών του δείκτη σημειώθηκε για όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης κατά το έτος 2021.
Συντελεστές Γραμμικής Συσχέτισης
Σε ότι αφορά τις τιμές των συντελεστών γραμμικής συσχέτισης ανάμεσα στην κλαδική διάρθρωση και τους ρυθμούς ανάπτυξης, θετικά και στατιστικά σημαντικά βρέθηκαν τα πρόσημα για όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης. Μοναδική εξαίρεση η περίπτωση των χωρών της Βορειοδυτικής Ευρώπης, για τις οποίες δε βρέθηκε κάποια στατιστικά σημαντική γραμμική σχέση ανάμεσα στη συμβολή της βιομηχανίας και τους ρυθμούς ανάπτυξης. Αντίθετα, αρνητικά και στατιστικά σημαντικά βρέθηκαν τα πρόσημα όλων των σχέσεων που συνέδεαν τη συμβολή του κλάδου των υπηρεσιών στο ΑΕΠ με τους ρυθμούς ανάπτυξης των χωρών της Ευρώπης. Όπως και πριν, η σχέση αυτή δε βρέθηκε στατιστικά σημαντική για την περίπτωση του γκρουπ των χωρών της Βορειοδυτικής Ευρώπης. Αξίζει να σημειωθεί πως η ένταση των γραμμικών σχέσεων ανάμεσα στην κλαδική διάρθρωση και τους ρυθμούς ανάπτυξης υπήρξε αισθητά μεγαλύτερη για την περίπτωση του γκρουπ των PIIGS.
Συντελεστές Παλινδρόμησης με δεδομένα πάνελ
Τα παραπάνω αποτελέσματα επιβεβαιώνονται ακόμη και κοιτάξουμε τα αποτελέσματα των παλινδρομήσεων με τη χρήση δεδομένων πάνελ. Πιο συγκεκριμένα, μια αύξηση της συμβολής της βιομηχανίας στο ΑΕΠ κατά 1% βρέθηκε πως θα οδηγούσε σε αύξηση των ρυθμών ανάπτυξης για τους PIIGS κατά περίπου 0.45%. Θετικά και στατιστικά σημαντικά βρέθηκαν τα πρόσημα των σχέσεων ανάμεσα στη συμβολή της βιομηχανίας και την οικονομική ανάπτυξη και για τα υπόλοιπα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης, αν και τα μοντέλα μας δεν έδειξαν κάποια υψηλή ερμηνευτική ικανότητα. Αντίθετα, αρνητική και στατιστικά σημαντική βρέθηκε η σχέση ανάμεσα στη συμβολή του κλάδου των υπηρεσιών και τους ρυθμούς ανάπτυξης για όλα τα γκρουπ χωρών της Ευρώπης. Πιο συγκεκριμένα, μια αύξηση της συμβολής του κλάδου των υπηρεσίων στο ΑΕΠ κατά 1% βρέθηκε πως θα οδηγούσε στη μείωση των ρυθμών ανάπτυξης των PIIGS κατά περίπου 0.62%. Το αρνητικό και στατιστικά σημαντικό πρόσημο των σχέσεων ανάμεσα στη συμβολή των υπηρεσιών και την οικονομική ανάπτυξη εντοπίζεται και στα υπόλοιπα γκρουπ χωρών της Ευρώπης, αν και οι σχέσεις δε φαίνεται πως παράγουν υψηλά επίπεδα ερμηνευτικής ικανότητας.
Συντελεστές Μακροχρόνιας Επίδρασης
Η θετική σχέση ανάμεσα στη συμβολή της βιομηχανίας και την οικονομική ανάπτυξη εντοπίζεται ακόμη και στο μακροχρόνιο επίπεδο ανάλυσης. Πιο συγκεκριμένα, μια αύξηση κατά 1% στη συμβολή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ θα ήταν σε θέση να οδηγήσει σε μακροχρόνια αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης των PIIGS κατά περίπου 0.61%. Αντίθετα, μια αύξηση κατά 1% στη συμβολή του κλάδου των υπηρεσιών στο ΑΕΠ βρέθηκε πως θα οδηγούσε στην μακροχρόνια μείωση του ρυθμού ανάπτυξης των PIIGS κατά περίπου 0.74%. Οι σχέσεις αυτές φαίνεται πως διατηρούσαν τα πρόσημα και τη στατιστική τους σημαντικότητα για όλα τα γκρουπ των χωρών της Ευρώπης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου